Có lẽ khi một kiệt tác nghệ thuật đi trước thời đại, mọi người dường như chẳng ai sẵn sàng với nó, họ đẩy nó lại phía sau, và sau vài năm – đó là một quả BOOM thật sự. Nhưng thậm chí đến tận bây giờ, khi chúng ta nói đến những album Hip-Hop hay nhất trong năm 1998, hay có thể là hay nhất mọi thời đại thì mọi người vẫn luôn bỏ quên dự án mang tầm classic được ra mắt dưới Rawkus Records, ‘Mos Def & Talib Kweli Are Black Star’
Sau khi album này được ra mắt không lâu, The Source Magazine đã đánh giá nó chỉ vỏn vẹn có 3,5 Mic. Đây không hẳn là một đánh giá khủng khiếp. Nhưng cá nhân tôi chỉ cảm thấy nó đáng được tôn trọng hơn một chút. Vâng, “Black Star” chắc chắn không thể so sánh về mặt thương mại cùng những album được ra mắt cùng năm, bởi những thông điệp mà họ mang lại cho người nghe không hề cool ngầu, bóng bẩy, và đầy sắc màu. Nhưng thay vào đó, nó tràn ngập những món quà vô giá của cuộc sống này
“Astronomy (8th Light)”, đây chính là ca khúc mở đầu cho album đầu tay của Black Star (tên album cũng là tên nhóm). Tại đây, ở phần intro cả hai biểu tượng của làng Hip Hop là Mos Def, và Talib Kweli đã đưa ra định nghĩa của riêng mình về tựa đề album – “Black Star”, rằng:
“Appears a curious celestial phenomena” (Một thiên thể kỳ lạ).
Nhưng có vẻ như họ vẫn không chắc những điều mình đang nói: “Called Black Star, but what is it?” (Gọi đó là Black Star, nhưng nó là gì?) – Mos Def đặt câu hỏi.
Và như vậy, ca khúc đầu tiên đã được bắt đầu để đi theo sau nó là một loạt những ca khúc đậm chất lyrical, dày đặc metaphor từ hai trong số những rapper sành sỏi, và tài năng nhất trong lịch sử của rap game.
Trong vòng ba phút, sau những đoạn guitar mượt mà, tiếng huýt sáo, chà đĩa, đi kèm cùng tiếng drum êm ả, Mos và Talib đã vẽ nên một bức chân dung không chỉ bộc lộ bản chất của bản thân họ mà còn là lịch sử của một sắc tộc qua nhiều thế kỷ. Với Black Star, nó như một công cụ, nơi Mos và Talib sẽ giới thiệu một khái niệm không hề mới, nhưng chắc chắn nó sẽ khiến mọi người phải nghĩ đến nó nhiều hơn, ‘Black Pride‘ (niềm tự hào của người da đen)
Trả lời cho câu hỏi phía trên của Mos từ “8th Light”
“Is it the cat with the black shades, the black car?
Is it shinin’ from very far, to where you are?
It is commonplace and different
Intimate and distant
Fresher than an infant…”
(Có phải là con mèo màu đen, hay một chiếc xe màu đen?
Có phải nó tỏa sáng từ rất xa, đến tận nơi bạn đang ở?
Nó phổ biến và cũng thật khác biệt.
Thân thiết mà cũng thật xa cách.
Tươi mới còn hơn đứa trẻ vừa lọt lòng…)
Là một project đậm chất Oldschool, ảnh hưởng nhiều bởi các giai điệu trầm bổng, nhẹ nhàng từ jazz. Không quá khoa trương, hoặc quá tự mãn, nhịp điệu vẫn đủ tinh tế để Mos và Talib phát huy sự thông minh của họ trong mỗi bar trong khi vẫn giữ được điểm nhấn.
Và điểm cộng tiếp theo trong sản phẩm này là họ đã khiến nó có một cảm giác gì đó rất thật. Vì bằng một cách nào đó, tuy nói về niềm tự hào sắc tộc, màu da – Nhưng những câu ca của họ không hề như kiểu một lời rao giảng của KRS-ONE, hay gắt gỏng, mang tính giáo huấn như Public Enemy. Ngược lại, bộ đôi này đã uyển chuyển biến những câu chuyện đường phố quen thuộc trở thành một cái gì đó khích lệ cho người nghe rất nhiều
Tuy nhiên, khi sản phẩm này vừa ra mắt. Ở một số bars họ lại lại từng bị mọi người gắn cái mác là tự ti, tự nhục với màu da, sắc tộc của mình. Họ đã hát:
“Black like the planet that they fear, why they scared?
Black like the slave ship belly that brought us here
Black like the cheeks that are roadways for tears”
(Đen giống như hành tinh mà họ từng sợ, tại sao họ lại sợ hãi?
Đen như phần bụng của con tàu nô lệ đã đưa chúng ta đến đây.
Đen như đôi gò má đẫm nước mắt đang bước đi trên con đường)
Đừng hiểu sai ý của những dòng đó. Thông điệp của họ không hề khơi dậy sự tự ti, chế nhạo từ những đau khổ của những thế kỷ trước, mà thực tế là hoàn toàn ngược lại. Mục đích của Mos Def, và Talib Kweli là nâng cao, vực dậy tinh thần của những người da màu nói riêng, hay cả người đang nghe nói chung khi kể lại những câu chuyện đau lòng mà người da đen từng phải gánh chịu
“Now Black people unite, and let’s ALL GET DOWN!”
Ở phần phía trên, đây là một lời giải thích chỉ riêng cho một sắc tộc. Nhưng khi nhìn bao quát hơn, để mà nói, thông điệp của “8th Ligh” mang lại nó đi sâu, và thậm chí rộng hơn việc chỉ là niềm tự hào của người da đen. Nó như là cái bắt tay của người với người, những người không cùng một sắc tộc, lẫn tôn giáo
Thông điệp này được Mos đưa ra giữa ca khúc, như một trung tâm:
“Some man wan ask ‘Who am I?’
I simply reply, ‘The U.N.I., V.E.R.S.A.L. Magnetic’
Work to respect the angelic
Climb the mountaintop, and tell it till the valley’s enveloped”
(Một số người hỏi tôi, ‘Mày là ai?’.
Tôi chỉ đơn giản trả lời rằng, ‘The U.N.I., V.E.R.S.A.L. Magnetic’
(“The Universal Magnetic” single solo đầu tay của Mos)
Làm việc để nhận được sự tôn trọng từ các thiên thần
Leo lên đến đỉnh, và nói điều đó cho đến khi thung lũng này được bao phủ)
Đây không chỉ là đang đề cập đến single đầu tiên của Mos Def, mà những dòng này còn có nhiệm vụ làm rõ điều mà tất cả những sắc tộc, tôn giáo vẫn còn vấp phải, đó là sự khác biệt. Về tư tưởng, tín ngưỡng, và màu da….
Nhưng nếu nhìn rộng hơn, thì có một sự thật là tất cả con người, lẫn tôn giáo đều có điểm chung: Đó là đức tin thánh thần. Và Mos đang bất chấp sự khác biệt trên, kêu gọi mọi người bắt tay với nhau, để rồi tất cả sẽ trở thành một lực lượng bên dưới chân “Ngài”, đến khi bao phủ cả một thung lũng.
Một thông điệp về sự đoàn kết, thông qua sự hòa hợp tôn giáo. (Do Thái, Hồi Giáo, và Công Giáo). Niềm khao khát mãnh liệt này đã vang lên xuyên suốt ‘8th Light‘, với những câu như:
“The Creator love all creatures!”
(Đấng tạo hóa yêu thương muôn loài!)
“Black like the veil that the muslimina wear”
(Đen như tấm màn che mặt mà những người muslimina đang đeo)
Ám chỉ phong tục của những người phụ nữ theo Đạo Hồi, họ đã cố che phủ phần lớn khuôn mặt của mình như một đức tin, nhưng bên cạnh đó cũng như việc phải bị gò ép bản thân theo một luật lệ
“It’s the third eye vision“
(Đó là nhãn quan thứ 3)
Ám chỉ truyền thống Hindu về “con mắt giác ngộ
“Five side dimension”.
(5 cột trụ)
5 nghĩa vụ trong tín ngưỡng Hồi giáo
“The 8th Light is gonna shine bright tonight”
(Ánh sáng thứ 8 sẽ chiếu sáng đêm nay)
Liên tưởng đến Menorah, chân nến thiêng nổi tiếng trong văn hóa Do Thái
“Like the prophet love Khadija”
(Như nhà tiên tri chìm đắm trong tình yêu của Khadija)
Ám chỉ người vợ đầu tiên của người sáng lập đạo Hồi giáo, Muhammad
Cuối cùng. Để kết thúc cho bài luận này, chúng ta có thể hiểu rằng. Dù đức tin của mọi người hướng về ai, bất kể đó là 5 cột trụ của Hồi giáo, 10 Điều răn của Do Thái giáo, hay những lời dạy của Chúa Giê-su. Thì cái đích đến cuối cùng mà các đấng toàn năng muốn, đó là hướng con người đến sự giải thoát, giác ngộ, tình yêu giữa người với người.
Và đây cũng chính là sự giác ngộ của “Black Star” – Mos Def, và Talib Kweli
