Không ai biết nhạc Rap được sinh ra từ giai đoạn nào. Rap là một bộ môn nghệ thuật biến hóa từ nghệ thuật MC, đó là khi chúng ta có thể dùng tiếng nói để khẳng định trên những Beat nhạc.
Trong 1 phim tư liệu trên vtv2 tôi đã xem thì được biết con người đã biết cách truyền tin cho những đám đông từ khi còn chưa biết nói chỉ bằng những ngôn ngữ cơ thể. Đó là tiền đề của nghệ thuật MC ngày nay. Xuất thân từ những khu ổ chuột của dân da màu, những nơi gắn liền với tệ nạn và băng đảng, nhạc Rap đã lớn dần và cũng đã từng tạo nên thời kỳ hoàng kim của nó trong những thập niên 90 và còn tiếp tục phát triển theo nhiều nhánh khác nhau trong thế kỷ 21. Vậy nhạc Rap hiện nay và tương lai sẽ ra sao?
Từ những năm 2000, ngành công nghiệp âm nhạc đã có 1 sự chuyển mình rất mạnh mẽ. Những băng cassette hay những chiếc đĩa CD đã bị chúng ta cho vào những thùng chứa đồ cổ, và thay vào đó, chúng ta đang bước dần vào 1 thời đại kỹ thuật số, nơi mà chúng ta sẽ tải xuống các track nhạc yêu thích, sao lưu vào các thiết bị nghe nhạc khác nhau để tận hưởng. Nhạc Rap cũng đã phải chạy theo thời đại và đôi khi còn tệ hơn với những thể loại nhạc khác với sự sụt giảm doanh số bán ra. Tuy nhiên, nhạc Rap đã từng làm nên một thời kỳ hoàng kim của nó ở những thời kỳ trước nên đã có 1 sự ảnh hưởng khá mạnh mẽ đến những loại hình âm nhạc khác. Rất nhiều nghệ sĩ đã mang màu sắc Hiphop vào nhạc của họ và thậm chí Micheal Jackson cũng lười chẳng muốn hát nữa mà muốn rap để khẳng định hơn.
Nhạc Rap tuy ở thế kỷ 21 nhưng vẫn bị ảnh hưởng bởi những True OG của thời kỳ trước như Dr Dre, Snoop dog, … Họ vẫn đang trên đà phát triển và đỡ đầu cho những lứa mới với phong cách rap và chủ đề hợp với thời đại hơn như 50 cent, Eminem, Kendrick Lamar,… Đặc biệt là Eminem khi ấy đã trở thành 1 hiện tượng sau 1 bộ phim tự truyện mà anh thủ vai, “8 miles”.
Sau đó Dr Dre đã im hơi lặng tiếng để dành thời gian cho thương hiệu con cưng của mình, “Beats by Dre”. Đó là 1 thương hiệu tai nghe và dịch vụ nghe nhạc trực tuyến nổi tiếng vào năm 2006. Năm 2014, Apple đã mua lại Beats với giá 3 tỉ đô và biến Dr Dre trở thành nghệ sĩ hiphop tỉ phú đầu tiên trên thế giới. Eminem sau khi vang dội tại Hollywood cũng trôi dạt đi đâu mất cho đến năm 2018.
Thế kỷ 21 cũng là khi miền Nam nước Mỹ thành lập một số trung tâm sáng tạo của Hiphop, Nhạc “Dirty South” đã lên sóng với những cái tên rapper Juvenile, Three 6 Mafia,…
Những thay đổi lớn của thế kỷ 21 nằm ở chất liệu Beat nhạc để phù hợp với thị hiếu thời đại. Có thể chất lượng thực sự của Hiphop đã ngủ yên ở những thập niên 90 nhưng thay vào đó là đội ngũ Producer thương mại hơn như Timbaland, Swizz Beatz,… Nhạc Rap vô tình được liệt vào trong các dòng nhạc pop cùng với việc các nghệ sĩ ngày đêm chỉ tìm cách thu lợi nhuận từ người nghe. Năm 2006, Nas đã ra mắt album “Hip hop is dead” để minh chứng điều này.
Nhưng chính thương trường thương mại lại là cái nôi sinh ra những làn gió mới. Những rapper đến từ phía Nam vẫn không ngừng phát triển, điển hình là T.I và Lil Wayne. Nhạc Rap đã xuất hiện rất nhiều trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Nhiều gương mặt quen thuộc đã lên tới cả những bộ phim đình đám như Ludacris, Ice Cube, Ice T và thậm chí cả Snoop Dogg. Và có lẽ thành công nhất trong thời điểm này ta phải kể đến Jay-Z, từ nghệ sĩ anh đã vượt lên trên trở thành một doanh nhân thành đạt với khối tài sản lên đến 1 tỉ đô, phá nguyên kỷ lục Billboard cho album đứng top của nghệ sĩ solo. Chính Barack Obama cũng đã nhắc đến Jay-Z trong chiến dịch tranh cử Tổng thống năm 2008.
Một trong những nhà sản xuất của Jay-Z cũng là một người có sức ảnh hưởng rất lớn – Kanye West. Ngoài âm nhạc ra anh còn là người tạo “trend” và là nguồn cảm hứng cho các sản phẩm thời trang nổi tiếng. Mọi sản phẩm thời trang có sự góp mặt của Kanye West đều hội tụ đầy đủ cả sự kiểm định và uy tín lẫn doanh thu và chất lượng.
Bước đến 2011 cho tới nay, nhạc pop không còn thống trị thị trường âm nhạc nữa. Thay vào đó, thị hiếu trở nên sôi động hơn với 1 dòng nhạc vô cùng hiện đại, nhạc EDM. Một lần nữa nhạc Rap lại chuyển mình với thời đại những chất liệu điện tử và tempo khác hoàn toàn so với nguồn gốc ban đầu. Nhạc Rap đã tự thích nghi với thời đại nhạc điện tử số hóa trên những nền Beat Trap, House, Dance,… Tuy nhiên Beat nhạc Trap lại là chất liệu đưa Rap tiến đến thời đại mới vì có sự kết hợp của cả chất liệu Hiphop, Dance, Dub, đủ mọi nguyên tố để các rapper đưa các chủ đề gái gú, chơi bời, băng đảng vào âm nhạc.
Việc toàn cầu hóa cũng mở cửa cho các Rapper các quốc gia có thể chạm tay nhau dễ dàng hơn. Đây cũng là thời đại để các nền văn hóa giao thoa với nhau cho phép các Rapper không ngừng sáng tạo với mục đích giữ vững bản sắc văn hóa Hiphop và luôn đấu tranh giành cho nhạc Rap một vị trí trong mọi bảng xếp hạng.
Các mạng xã hội Youtube, Soundcloud, Spotify,… phát triển khiến cho các nhân tố trẻ tuổi tự do hơn để sáng tạo và chia sẻ các sản phẩm video nhạc rap trên mạng. Số lượng rapper trên các quốc gia vẫn đang gia tăng và nhạc rap trở nên phong phú hơn nhờ sự tự tôn các quốc gia, sắc tộc khác nhau được chia sẻ rất nhiều. Đây cũng là điều kiện để quảng bá các giải đấu Rap on Beat và no Beat khác nhau. Dần dần rap nở rộ nhiều trường phái hơn và có lẽ sẽ không chỉ dừng lại ở văn hóa âm nhạc. Nhạc rap đang thương mại, nhạc rap đang trẻ hóa hay nhạc rap đang mất chất? Tạm gác lại mọi quan điểm và nhìn lại 19 năm đầu thế kỷ 21, ta có thể thấy nhạc Rap vẫn sống và đang tự khẳng định mình trên mọi lĩnh vực. Mọi giai đoạn của cuộc chơi đều đang chứng tỏ hơi thở của rap, và nếu ngày hôm nay rap vẫn còn đó, ngày mai và tương lai rap vẫn còn được đem ra để khẳng định.
Theo: Atlas