Cuộc tranh luận của thập kỷ: J.Cole vs Kendrick Lamar

Có thể nói trong thập kỉ vừa qua, J. Cole và Kendrick Lamar là hai rapper lớn bậc nhất trong mảng conscious rap. Một người đã có 05 studio album đạt RIAA Platinum liên tiếp (chuẩn bị là 06 nếu như THE OFF-SEASON thành công) mà không cần đến bất kì một feature nào; một người thì tạo ra một trong những rap album hay nhất mọi thời đại mang tên TO PIMP A BUTTERFLY cùng với giải Pulitzer đầu tiên trong lịch sử Hip-Hop với DAMN. năm 2018.

Đã có rất nhiều cuộc tranh luận xuyên suốt cả thập kỉ liệu rằng đâu mới là rapper xuất sắc hơn và hôm nay hãy cùng mổ xẻ từng khía cạnh để mọi người có được cái nhìn tổng quan nhất.

I-CHỦ ĐỀ:

Lí do xuất hiện cuộc tranh luận Cole v K-Dot thay vì những cái tên khác như Tyler, the Creator hay Drake là do chủ đề của hai rapper này tương đối giống nhau. Đôi bên đều có những album hướng đến bạo lực đường phố & political Hip-Hop; trong đó với J. Cole nổi bật là 4 YOUR EYEZ ONLY còn Kendrick Lamar là TO PIMP A BUTTERFLY. Cả hai cũng có những album nói về tuổi thơ và quá trình trưởng thành (2014 FOREST HILL DRIVE & GOOD KID, M.A.A.D CITY) cũng như phát triển những concept riêng (KOD & DAMN.).

Tuy nhiên, về cách tiếp cận và phát triển chủ đề thì phải nói rằng Kendrick Lamar làm tốt hơn hẳn so với J. Cole. Những khía cạnh mà K-Dot sử dụng có sự rõ ràng và mạch lạc hơn so người đồng nghiệp; lấy ví dụ khi kể về bức tranh bạo lực đường phố thì Kendrick kể những câu chuyện với chi tiết hết sức sống động và chân thực tiêu biểu như The Art of Peer Pressure & m.A.A.d city còn Cole thường khái quát nên một câu chuyện khá chung chung như A Tale of 2 Citiez & The Climb Back. Chính vì lẽ đó mà K-Dot có thể tạo ra được chiều sâu cho chủ đề mà mình lựa chọn mà ít rapper nào khác có thể làm được.

II-LYRICISM & KĨ NĂNG RAP:

Về flow – J. Cole thường có một phong cách flow khá điềm đạm; có lẽ là bị ảnh hưởng rất nhiều từ Nas, nhưng cũng có những track mà anh sử dụng những flow khá điên như Off Deez hay Tribe tuy nhiên số lượng là không nhiều. Còn với Kendrick Lamar, khả năng flow của anh được chứng minh qua rất nhiều track rải rác khắp những album như Rigamortus hay Alright nên mình có phần nhỉnh hơn về phía K-Dot.

Về rhyme scheme – cả hai rapper đều thể hiện những rhyme scheme chỉnh chu một cách đáng kinh ngạc và đồng thời đều có đặc điểm là xuất hiện nhiều hơn trong những album/mixtape cũ. Với Kendrick thì verse đầu tiên của Rigamortus hoặc HiiiPower và THat Part là những gì tinh tuý nhất về rhyme scheme của anh. Tuy nhiên, J. Cole mang lại những bộ vần khủng khiếp từ mixtape THE WARM UP như Dead Presidents II hay Royal Flushes đến cả những track gần đây như The Climb Back nên anh có thể sẽ chiếm ưu thế về vần.

Về lyricism – Cole thường tập trung vào các one-liner và sử dụng wordplay tiêu biểu như ‘And you’ll see how I flipped, like exclamation points’ còn với Kendrick, anh sử dụng rất nhiều hình ảnh ẩn dụ và so sánh bên cạnh các wordplay và điều đó tạo ra sự hiệu quả trong cách diễn đạt ý; điển hình như hình ảnh ‘these walls’ và ‘momma’ với cả thảy ba tầng lớp nghĩa khác nhau trong TO PIMP A BUTTERFLY nên có thể kết luận K-Dot là người xuất sắc hơn.

Về khả năng hát/melodic rap – Cole có một chất giọng tương đối dày cùng khả năng hát thiên bẩm đã được thể hiện từ những track rất xưa như Be Free tới những track melody rap gần đây trong THE OFF-SEASON. Trong khi đó Kendrick lại sở hữu một chất giọng mỏng và cao khiến những phần hát của anh thường khó nghe với những người mới tiếp xúc với âm nhạc của anh; vì vậy tôi đánh giá Cole cao hơn trong khoản này

Về delivery – Kendrick Lamar là chúa tể trong việc sử dụng tone giọng để biểu diễn nội tâm; anh xuất sắc tới mức Genius còn làm hẳn video về delivery độc đáo của mình. Tuy J. Cole cũng có một delivery rất mạnh và được cải thiện qua từng album nhưng không thể đủ để so sánh với Kenny về khoản này.

III-KHÂU SẢN XUẤT ÂM NHẠC:

Về phía J. Cole, anh xuất thân là một người làm beat và khả năng tự gõ beat cho chính bản thân được rất nhiều producer nổi tiếng như T-Minus hay Timbaland công nhận. Thậm chí, anh còn produce cho chính Kendrick Lamar trong track HiiiPower – track chủ đề của mixtape SECTION.80. Gu âm nhạc của anh hết sức dễ nghe và thường lấy sample từ các bản slow jazz hoặc soul cho các album của mình cùng với cả những bản club banger và trap.

Trong khi đó, Kendrick Lamar không hề biết produce, nhưng gu âm nhạc của anh lại là khả năng trời phú khiến cho các album của Kenny luôn nổi bật. Ví dụ rõ ràng nhất chính là TO PIMP A BUTTERFLY và UNTITLED UNMASTERED; khi mà K-Dot sử dụng hàng tá những dòng nhạc khác nhau từ jazz, soul, funk tới rock, blues và âm nhạc dân tộc Châu Phi. Việc feature với rất nhiều cá nhân xuất sắc như thần bass Thundercat hay nữ ca sĩ soul Anna Wise khiến khâu sản xuất của Kendrick đa dạng và biến hoá hơn nhiều so với Cole.

IV-KHẢ NĂNG BIỂU DIỄN TRÊN SÂN KHẤU:

Kendrick Lamar là một người tương đối nhỏ con với chiều cao khiêm tốn 1m65 và chất giọng tương đối mỏng. Vì vậy, khi biểu diễn trực tiếp anh thường rap với giọng vừa phải để giữ sức nhưng đôi lúc khi biểu diễn những track cần ‘nhiệt’ như DNA hay King Kunta thì Kenny lại không thực sự làm tốt. Ngoài ra, khả năng tương tác với khán giả của anh cũng chỉ ở mức khá và dừng lại ở việc kể những câu chuyện liên quan tới track mình sắp biểu diễn.

Trong khi đó, J. Cole là một vận động viên bóng rổ bán chuyên với chiều cao 1m88 cùng chất giọng dày và trầm. Anh luôn mang lại nguồn năng lượng bùng nổ trong những màn biểu diễn; tiêu biểu như trong tour lưu diễn ở quê nhà Fayetteville hoặc tại NBA All-Star. Khả năng kể chuyện và tương tác với khán giả của Cole rất đa dạng từ những câu chuyện hóm hỉnh đến những suy tư trầm lắng như tại show tri ân Mac Miller. Chính vì vậy, tôi đánh giá Cole cao hơn nhiều trong khoản này.

V-GIÁ TRỊ TRUYỀN TẢI:

Về phía Kendrick Lamar, những giá trị mà anh mang lại có mức độ sâu sắc mà ít rapper có thể chạm tới. Từ những vấn đề vĩ mô như chính trị, phân biệt sắc tộc, cuộc sống băng đảng tới những vấn đề hết sức cá nhân như sự trầm cảm, nghiện hút hay tình yêu đều được K-Dot mô tả rất khéo léo và chứa những thông điệp cực kì sâu sắc. Tuy nhiên, những chủ đề mà Kenny sử dụng thường gắn liền nhiều hơn tới người da màu, đặc biệt ở trong 03 album đầu tiên của anh; cùng với đó là việc sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ khiến người nghe gặp khó khăn trong việc nắm bắt được hết ý mà anh muốn truyền tải.

Còn với J. Cole, những chủ đề anh chọn lựa khá đồng điệu với K-Dot, nhưng anh thường khai thác chúng dưới con mắt của một người bình thường. Cùng với cách khai triển thẳng thắn và đơn giản, âm nhạc của anh có xu hướng tiếp cận được với nhiều người ở các quốc gia khác nhau hơn và dễ cảm nhận hơn nhiều so với Kendrick. Tuy nhiên, chính vì việc khai triển đơn giản khiến cho những thông điệp của anh không có chiều sâu như Kendrick, và đó có thể coi là điểm khác biệt lớn nhất giữa hai rapper. Vì vậy, cá nhân tôi đưa ra kết quả hoà trong khía cạnh này; vì mỗi người có một lợi thế khác nhau và cả hai đều rất quan trọng.

VII-TỔNG KẾT:

Như vậy, sau khi đã phân tích như trên, cá nhân tôi nhận xét rằng Kendrick Lamar là nghệ sĩ giỏi hơn. J. Cole có thể là một rapper xuất chúng mà giới Hip-Hop ít khi được chứng kiến nhưng xuyên suốt lịch sử chỉ có thể có một Kendrick Lamar; người mang đến những tầng lớp ý nghĩa sâu sắc cùng với khâu sản xuất có một không hai của mình. Chủ đề này khá nhiều ý kiến trái chiều nên có khía cạnh nào mọi người không đồng tình có thể để lại comment giúp tôi nhé !

Credit: Cole World Vietnam