Đây là Kool Keith, hay có thể gọi ông ta là Dr.Dooom, Dr. Octagon hay Mr. Nogatco, và vẫn còn khá nhiều cái tên mà tôi chẳng thể nào nhớ nổi. Nhưng tuyệt nhiên tôi vẫn luôn nhớ đến Keith, một gã điên, một gã lập dị, và cũng là một huyền thoại trong làng rap
Ở những năm cuối thập niên 80 và 90, Kool Keith chính là một trong những thế lực đáng gờm bật nhất trong rap game, một bậc thầy ‘internal rhyme’, đi kèm dòng flow vặn vẹo, cùng lyrics trừu tượng khó hiểu. Đối với tôi, vai trò của ông ta trong rap game như là một bản thiết kế được dựng sẵn cho những ông lớn như RZA, Ghostface Killah của Wutang. Các chủ đề ảo mộng, phi thực tế, ngoài trái đất – đã ảnh hưởng mạnh đến nhóm nhạc Deltron 3030, chủ nghĩa siêu thực từ Keith đã vắt kiệt những suy nghĩ nghiêng ngả của Wayne, và đặc tính định hướng chi tiết trong lyrics của ông sau này cũng được mô phỏng bởi biểu tượng Undergrond, MF DOOM. Bên cạnh đó, với phong cách ăn vận, phong thái hấp dẫn, những ngôi sao lớn hiện nay như Future, Asap Rocky, Jay-Z hay Kanye West vẫn còn một đoạn đường khá xa để đuổi theo huyền thoại này.
Để nói về gã điên này, tôi sẽ đưa các bạn trở về khoảng năm 1984. Khi mc Kool Keith rời khỏi quê nhà là Bronx-NYC để bắt tay cùng với producer/mc ‘Ced Gee’ để thành lập nên biệt đội HipHop lẫy lừng một thời, Ultramagnetic MC’s. Nhưng phải đến tận năm 1986, họ mới bắt đầu cho ra mắt hit single đầu tay mang tên “Ego Tripping”, một sản phẩm phi thường đã tạo nên tên tuổi của họ.
Vậy vì sao đây lại là một sản phẩm phi thường?
Đơn giản vì nó “chẳng giống ai”. Giai điệu mà họ tạo ra trong thời điểm đó là độc nhất, nó quá lạ! Còn về MC, đặc biệt là Keith, cách mà ông ta delivery…. “khác thường”. Và nếu bạn là một người yêu thích pop (nhạc đại chúng) thì chắc chắn sẽ rất khó nghe đấy
Nhưng đó chưa phải là tất cả đâu nhé, cái đỉnh của Ultramagnetic MC’s chính thức bắt đầu là đến năm 1988, khi nhóm cho lên kệ album đầu tay, “Critical Beatdown”. Về cơ bản đây chỉ như một chương trình nghị sự qua lại bằng lyrical giữa Kool Keith và Ced Gee.
Trong khi Ced Gee hơi kỳ quặc với lyrical delivery của mình, Kool Keith thì chơi kiểu flow cực kỳ bố đời chẳng giống ai, và kèm theo đó là rhyme schemes phức tạp có phần trừu tượng. Khâu sản xuất thì được Ced Gee đảm nhận từ A đến Z, ông đã thử nghiệm những sample được đánh giá là sự sáng tạo nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên, album này vẫn không đạt được số lượng bán đĩa đáng kinh ngạc, nhưng khi nhớ đến nó thì bất cứ ai cũng phải thừa nhận đây là một tác phẩm kinh điển.
MC Kool Keith đã sát cánh cùng Ultramagnetic MC’s để có thêm ba album để đời, đáng chú ý nhất có thể kể đến The Four Horsemen ra mắt năm 1993. Tổ đội này đã duy trì hoạt động cho đến khoảng giữa năm 2001, đến khi nhóm bắt đầu chậm lại, đó là lúc Keith bước ra để bắt đầu sự nghiệp solo của mình.
Khi chơi solo, Kool Keith đã cho ra mắt 4 album gồm The Cenobites, Masters of Illusion, Ultra, và Project Polaroid. Cũng từ đây ông bắt đầu có những cái tên mới như Dr.Octagon và Dr.Dooom. Tuy nhiên không phải tất cả những sản phẩm của Keith đều được đánh giá cao, có thể một số trong những album này được coi là classic, nhưng cũng có một số là tầm thường, và thậm chí là bị giới phê bình đánh giá là tệ. Vì sao? Nói một cách đơn giản, người đàn ông “dư thừa” một thứ chính là sự sáng tạo, Keith sẽ cố tìm bất cứ thứ gì để đưa vào các project cho mình, bất kể nó có hay, hay là không.
Với một số người, Keith là trash, nhưng với một số khác, ông ta lại là một biểu tượng, một nghệ sĩ nổi tiếng với tư cách là một trong những nhân vật cải cách, tạo luồng gió mới trong thời kỳ hoàng kim của HipHop. Một nghệ sĩ lập dị đến khác thường, Keith kỳ lạ từ phong cách bên ngoài cho đến màu nhạc, có một cái gì đó rất dị, rất khác ở Kool Keith. Nó nghe như HipHop của ông ta được tạo ra từ một hành tinh khác, kỳ lạ và không thể đoàn trước được.
Và bằng cách nào đó, ông vẫn giữ cho mình cái chất là một nghệ sĩ độc lập, Keith không hề cố gắng biến tên tuổi của mình trở thành một thành công thương mại? Vì sao lại như vậy? Theo tôi, có lẽ ông ấy sợ, sợ mất đi sự tự do, bản ngã của ông ta
Tóm lại, Kool Keith là một người cực kỳ đam mê với những cái lạ, cái mới. Từ delivery, lyrical trừu trượng đến khó hiểu, rhyme schemes phức tạp, hơn hết ông còn là một bậc thầy của ‘internal rhyme’, và phải đến tận sau này các MC cùng thời với ông mới bắt đầu chấp nhận chơi kiểu rãi vần như thế này
Vâng cũng chính vì những yếu tố trên khiến nhạc của ông rất kén người nghe. Tuy nhiên nhạc của Keith luôn có điều gì đó mới mẻ, và đôi khi bạn sẽ thấy mình khám phá ra những ý nghĩa mới từ những sản phẩm của Kool Keith. Ông ấy là một trong những MC khiến bất cứ ai cũng phải tò mò bởi âm nhạc kỳ lạ lẫn vẻ ngoài có phần hơi lập di. Nhưng Kool Keith vẫn là một trong những huyền thoại của Bronx, nếu bạn người hâm mộ Hiphop có đầu óc cởi mở chắc chắn bạn sẽ đánh giá cao khả năng lyrical và sự sáng tạo…. không giống ai của ông ấy.
Kool Keith cũng đã từng nói:
“I don’t even feel like I’m a human being anymore”
(Thậm chí tôi cảm thấy mình không giống con người nữa mà)