Bộ 3 ‘De La Soul’, phù thủy âm thanh ‘Madlib’, và tượng đài Undergrond ‘MF DOOM’. Đây là một số nhân vật trung tâm được yêu thích nhất trong làng HipHop. Cả ba cũng là nguồn cảm hứng đằng sau một số mẫu giày thể thao hiếm hoi, đắt tiền và được thèm muốn nhất trong mỗi tín đồ sneaker. Có lẽ trong chúng ta, mỗi người đều có thể sở hữu một đôi Nike SB Dunk của riêng mình, tất cả chúng đều có sẵn để mua trên các trang web giày thể thao phổ biến như GOAT, Far Fetch, StockX… – và dòng giày trượt ván của thương hiệu giày này như một lời nhắc nhở về việc HipHop và văn hóa skate đã có mối quan hệ hiệu bền chặt như thế nào vào những năm 90 khi các ca khúc nhạc rap bắt đầu trở thành nhạc nền cho các video trượt ván.
Điều này cũng không có gì đáng ngạc nhiên, khi văn hóa HipHop và văn hóa Sneakers đã gắn bó với nhau xuyên suốt trong nhiều thập kỷ, và mối quan hệ gắn kết này đã trở thành một lực lượng sáng tạo đằng sau những mẫu sneaker mang tính biểu tượng trong mắt các sneakerhead.
Từ lâu, các MC đã trở thành gương mặt đại diện cho rất nhiều mẫu giày thể thao tiếng tăm nhất, có thể nhắc đến như “My Adidas” của Run-DMC, và gần đây nhất là khi Travis Scott cho ra mắt SB của riêng mình vào năm ngoái. Bên cạnh đó còn một số ít các bản collab ít được nhiều người biết đến như: Wu-Tang Clan’s 1999 Nike Dunk High, Questlove’s 2008 Nike Air Force 1 Low, A Tribe Called Quest’s 2009 Air Jordan 1 High, dĩ nhiên là có cả Nike SB Dunks của De La Soul, Madlib, và MF DOOM.
Nike SB Dunks đầu tiên của HipHop
Sự hợp tác của Nike SB cùng De La Soul bắt đầu vào ngày 5 tháng 9 năm 2003. Khi bộ ba nhạc rap có mặt tại Action Sports Ret Retail Show (ASR), một cuộc họp ngoài kế hoạch đã diễn ra giữa De La và Nike. Dẫn đến màn collab mang tên De La Soul’s Nike SB Dunks ra mắt năm 2005 của cả hai
“Chúng tôi tình cờ nhìn thấy một trong những gian hàng và đó là Nike SB. Một trong những người đang làm việc cho SB vào thời điểm đó là Robbie Jeffers (team manager), và vì vậy mọi việc bắt đầu từ đó”. Posdnuos, thành viên của De La nói. “Họ là người hâm mộ của chúng tôi, và họ đã đến buổi biểu diễn. Robbie gặp trực tiếp chúng tôi đưa ra lời đề nghị, ‘Này anh bạn, các anh có muốn làm một việc tuyệt vời với Dunk không?’ Và ngay lập tức chúng tôi kiểu, ‘chắc chắn rồi’.”
Vài tuần sau, họ bắt đầu thiết kế cả SB cao và thấp cùng với giám đốc dòng sản phẩm lúc bấy giờ của Nike là Chris Reed.
Pos nhớ lại: “Ban đầu, chúng tôi chỉ muốn có thêm doanh thu từ album 3 Feet High and Rising. Nhưng vì một số lý do mà họ nghĩ rằng chúng tôi muốn chúng xuất hiện trên mẫu sneaker này, và thế là vậy đấy….”
Năm 2005, sản phẩm collab giữa HipHop và Sneaker được lên kệ, đánh dấu đôi giày thể thao đầu tiên mà Nike SB thực hiện với một nghệ sĩ HipHop. 10 năm sau, cả hai phiên bản của đôi giày thể thao này đã được phát hành lại. Là SB duy nhất được tái ra mắt cả phiên bản cao và thấp (không giống như DOOM và Madlib SB, chưa được phát hành lại, và chỉ có ở mức cao), sneaker của De La luôn sẵn có hơn DOOM và Madlib SBs, mặc dù không được sản xuất hàng loạt.
Thiết kế của giày được các fan của De La Soul rất yêu thích, nhiều người trong số họ đã gây được tiếng vang lớn nhờ vẻ ngoài khác biệt của nó. Đó là trường hợp của DijahSB, một rapper phi nhị phân đến từ Toronto, Canada. Nghệ sĩ 27 tuổi này đã sở hữu đôi giày thể thao De La ở trường trung học, nó cho phép anh/cô thể hiện phong cách sneaker của mình theo một cách rất riêng biệt
“Điều đã thu hút tôi đến với màn collab của De La Soul vì họ là một phần văn hóa độc đáo, tôi thấy đó là sự giao thoa giữa thể loại âm nhạc yêu thích của tôi và loại giày thể thao yêu thích của tôi”: DijahSB chia sẻ
Câu chuyện nguồn gốc của DOOM’s SB Dunks
Tháng 7 năm 2007, Nike SB tiếp tục sản xuất giày thể thao De La của mình bằng một bản collab với DOOM. Trong một câu chuyện từ tờ Complex, Rob Sissi, một cựu nhân viên của Nike, người giám sát buổi collab, kể lại cách De La đã thay mặt Sissi liên hệ với DOOM để xem liệu ông ấy có hứng thú với mẫu giày của mình hay không. DOOM cuối cùng đã liên hệ với Sissi, và từ đó một dòng SB lấy cảm hứng từ DOOM đã ra đời
DOOM SB Dunks là một hiện thân của nhân cách mà Daniel Dumile đã tạo ra cho chính bản thân mình sau cái chết của anh trai DJ Subroc. Các mãng màu kim loại màu xám tượng trưng cho chiếc mặt nạ của của ông, phần đế giày có hình bìa album thể hiện DOOM như một nhân vật phản diện trong phim hoạt hình – đó là một sự tri ân phù hợp dành cho rapper bí ẩn, đôi giày thể thao này cũng được thêu nhãn hiệu graffiti riêng biệt của ông ấy.
Mặc dù đôi sneaker này đã gây tiếng vang với thị trường gồm những người yêu thích trượt ván và HipHop khi ra mắt, nhưng những chiếc SB của DOOM vẫn nằm ngoài các đợt bán hàng trên kệ. Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi sau cái chết của ông. Jaysse Lopez, chủ sở hữu của công ty bán lại giày thể thao Urban Necessities, nhớ lại cách những chiếc DOOM SB của anh ấy ngồi hàng tháng trời trong cửa hàng của mình trước khi MC qua đời. Ngay sau khi ông qua đời, Lopez đã bán ba đôi SB với giá 1.470 đôla, 900 đô la và 800 đô la. Đây là mức tăng mạnh so với lần cuối cùng anh ấy bán một cặp SB với giá khoảng 300 đô la (gấp đôi giá bán lẻ ban đầu của nó là 150 đôla) ba năm trước.
“Không phải là có gì sai với chiếc giày, chỉ là nó không được săn đón”: Lopez nói.
Theo Shawn Grant, một nhà báo HipHop và Sneaker hiện đang là Biên tập viên cao cấp của tạp chí The Source: “Sự quan tâm mới đến các mẫu SB của DOOM nói lên mong muốn của người hâm mộ, họ muốn kết nối với bất kỳ thứ gì của DOOM và những di sản của anh ấy”.
Dòng Dunks hiếm nhất
Một trong những người bạn, người cộng tác thường xuyên nhất của DOOM cũng có SB của riêng ông ấy – Madlib. Dòng sản phẩm mang tên SB “Quasimoto” ra đời không đơn giản như giày thể thao của De La và DOOM. Ban đầu, mẫu giày này chỉ là sản phẩm hợp tác giữa Nike và Stone Throw, một hãng thu âm độc lập đã phát hành classic album ‘Madvillainy’ của DOOM và Madlib. Được sản xuất nhân kỷ niệm 10 năm thành lập hãng, chỉ có 50 đôi được sản xuất dành riêng cho các thành viên của label.
Thêm vào sự hiếm có của nó chính là bức vẽ từ một loạt dự án của Madib, ‘Quasimoto’, thứ mà giám đốc nghệ thuật Stones Throw và họa sĩ Jeff Jank đã thêm vào đôi sneaker này, dẫn đến việc những đôi SB này được gọi là “Quasimoto”.
Bây giờ, ở bất cứ nơi nào, giá của dòng sản phẩm này sẽ dao động từ 12.000 cho đến 21.000 đôla
Kevin Wietsma, một thanh niên 22 tuổi ở New York, là thành viên của một group chuyên buôn bán Nike SB trên Facebook, nhớ lại cách anh ấy mua một đôi Quasimoto SB đi kèm với chữ ký của Madlib với giá khoảng 1.000 đô la vào năm 2013. Anh đã trông thấy đôi sneaker này như một món đồ của một nhà sưu tập, hiểu được giá trị văn hóa, ngay cả trước khi họ trở nên thèm muốn nó như ngày nay. Khoảng 5 năm trước, anh ấy đã bán đôi giày này với giá từ 1.500 đến 2.500 đô la – một sự khác biệt lớn so với những gì mọi người đang bán chúng bây giờ.
“Cá nhân tôi cũng không nghĩ nó đáng giá, nhưng tôi chắc chắn có thể hiểu tại sao một số nhà sưu tập sẵn sàng chi nhiều như vậy cho một đôi giày. Cụ thể là những người yêu Madlib: Wiestma nói.
Wiestma cũng lưu ý cách những người nổi tiếng mang những mẫu SB này (và các loại khác) đã khiến nó được săn đón như thế nào – từ Travis Scott mang De La và Quasimoto SB cho đến Kylie Jenner và Kyrie Irving mang DOOM SB.
Vâng, không thể phủ nhận tầm ảnh hưởng của HipHop đối với văn hóa Sneaker, cho dù đó chỉ là một xu hướng, một cách từ các doanh nghiệp thúc đẩy doanh số bán hàng của họ thông qua mối quan hệ đối tác…. mà hầu hết người hâm mộ đều mong muốn. Mỗi yếu tố trong số này đã tạo nên những bản collab của Nike SB với De La Soul, Madlib và MF DOOM, thứ trở thành những mảnh ghép vượt thời gian của nền văn hóa sneaker