Khi một nghệ sĩ được giới mộ điệu xưng tụng là một huyền thoại, thì bên cạnh đó sẽ luôn có những ý kiến rằng liệu họ có có thật sự xứng đáng với danh xưng đó hay không? Nhưng với MF DOOM thì lại là một chuyện khác, một ngoại lệ; thậm chí lúc còn giữ cho mình hơi thở, tay vẫn còn sức để cầm micro thì anh đã là một biểu tượng, một huyền thoại sống thật sự
Năm ngoái (2020), sau đêm giao thừa – tôi và hàng triệu tín đồ HipHop trên toàn thế giới đã rất bàng hoàng khi mạng xã hội rộ lên tin đồn MF DOOM vừa qua đời. Tuy nhiên, chỉ sau một ngày – thì tất cả đã được xác thực, theo gia đình của DOOM thì anh ấy đã qua đời chính xác là vào ngày 31 tháng 10 cùng năm, và họ muốn giữ kín điều này; kết thúc cuộc đời của một tượng đài ở tuổi 49. Với người đàn ông này, đây chính là nguồn cảm hứng cho rất nhiều nghệ sĩ trong rap game, là người thổi ngọn lửa, vị Chúa tạo nên đức tin cho cả cộng đồng Underground, và việc anh ấy ra đi chắc chắn sẽ để lại một lỗ hổng cực kỳ to lớn. Với MF DOOM, anh còn hơn là một người tạo cảm hứng, anh ta là một biểu tượng cho sự nổi loạn, phá cách cả ngoài đời thật lẫn trong âm nhạc.
Ở đời thật, MF DOOM chính là ‘một sự trở lại từ đống tro tàn’, nhiều biến cố đã xảy ra trong suốt cuộc đời của người đàn ông bí ẩn này, từ vết thương đang rỉ máu sau cái chết của người anh em của mình – cho đến việc bị Elektra Records hất cẳng khỏi hãng chỉ sau một thời gian không lâu. Với nổi đau mất mát và kèm đó là sự hận thù của mình, DOOM đã quyết định rút chân ra khỏi ngành cái công nghiệp âm nhạc khốn nạn này để rồi tự vực dậy với vẻ ngoài luôn bị che khuất bởi lớp mặt nạ kim loại; sử dụng một loạt nghệ danh khác nhau cho mỗi dự án, những sản phẩm ra mắt luôn bất ngờ và không hề chiêu trò truyền thông gì cả.
Những lần xuất hiện trước truyền thông, những cuộc phỏng vấn phải nói là cực kỳ hiếm hoi, thậm chí có một tweet từng được anh đăng tải rằng “DOOM IS NOT ON TWITTER”. Vâng! Anh ta quả thật là một trong những nhân vật khó đoán nhất của rap game này
Còn về âm nhạc?
Những bản hit R&B của thập niên 80, rap classics, phim hoạt hình, truyện tranh, … tất cả đều trở thành miếng mồi ngon cho người đàn ông này. Với chủ đề này thì đây sẽ là một chủ đề rất dài, nên ở đây tôi chỉ có thể gói gọn rằng: cách tiếp cận, hay định nghĩa của Doom đối với âm nhạc chính là ranh giới giữa sự “điên rồ” và “thiên tài”. Tất cả đều không hề bình thường tý nào
Vì sao? Vì khi một thiên tài làm ra một sản phẩm, chắc chắn nó sẽ tạo ra một kết cấu vững chắc hay một câu chuyện cuốn hút hầu hết người nghe. Nhưng với DOOM, tất cả không thể đoán trước được, một sự điên rồ, cái điên trong những câu chuyện, lẫn cách anh ấy setup từng câu ‘vần’ trong từng câu chữ. Tuy nhiên, đây cũng sẽ là một rào cản đối với người nghe, một sự lựa chọn của người nghệ sĩ. Khi họ quyết định chọn một từ có vần để bắt đầu câu rap đầu tiên thì họ, có thể sẽ rất dễ dàng để chọn từ nào để đọc; nhưng một khi họ quyết định ghép vần vào cái từ đó, sự lựa chọn về sau chắc chắn sẽ bị hạn chế vì vần điệu. Chính vì thế, theo góc nhìn cá nhân của tôi, DOOM luôn hy sinh một câu chuyện kịch tính, hấp dẫn chỉ để cho vào đó là hàng tá những vần điệu, câu chữ phức tạp. Có lẽ đối với hầu hết, thì đây sẽ là một thiếu sót đối với một rapper bình thường, nhưng đối với gã điên này, thì đó chính là điểm nổi bật của anh ấy. Với những người lần đầu nghe nhạc của MF DOOM, thay vì chỉ lo tập trung vào ca từ hay những con beat có phần không được bắt tai thì hay từ từ ngồi xuống để lắng nghe kỹ năng gieo vần của người đàn ông này.
Chính nó! Vần điệu chính là khía cạnh đầu tiên khiến DOOM nổi bật, với tôi. Kỹ năng điên rồ của gã đúng thật có thể sẽ không lạ với thời đại này; vần ba, vần đa âm, vần giữa câu, cuối câu, … . Chắc các bạn đã từng nghe qua rất nhiều rhyme kiểu như này, nhưng với DOOM điều đặc biệt là ở mức độ dày đặc của vần điệu – liên tù tì, liên tục và liên tục. Thậm chí còn có nhiều chuyên gia phân tích đưa thống kê lượng vần được tạo ra trong một bài nhạc từ một rapper, và đương nhiên không ai khác người đàn ông đeo mặt nạ này top 1, trên cả Biggie Small, Big Pun, Eminem hay Jay-Z
MF Doom, đây sẽ là nhân cách hóa chuẩn nhất cho nguồn gốc của HipHop … thậm chí còn hơn những người đang cố tập trung vào việc cố gắng tạo ra thứ âm nhạc “back in the day” hay “old school”. Tất cả những điều này có thể chứng minh bởi thực tế văn hóa HipHop là thứ được xây dựng dựa trên sự nổi loạn trong tư tưởng, điên rồ trong kỹ năng – Và MF DOOM chính là một bậc thầy về VẦN ĐIỆU
Rest in Power MF DOOM, 1971 – 2020
