Nhạc Rap/HipHop đang bị bóp méo tại Trung Quốc

Mùa hè năm 2017, một chương trình thực tế mang tên “The Rap of China” đã đưa Hip Hop Đại Lục trở thành một cơn sốt. Chương trình đã đưa hàng trăm rapper underground đứng trên sân khấu và biến nó trở thành một thị trường, doanh nghiệp trị giá hàng triệu đô la.

Nhưng chỉ trong vài tuần sau. Mọi thứ đã bắt đầu thay đổi một cách chóng mặt, quang cảnh sôi động nhanh chóng bị bóp nghẹt. Tất cả bắt đầu với PG One, một trong hai rapper đã giành chức quán quân của ‘The Rap of China’. Sau cuộc thi trên, anh nhanh chóng trở thành một ngôi sao, và có thể thoải mái làm nhạc theo sở thích của mình

Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì? Mạng xã hội Trung Quốc xuất hiện cáo buộc anh đã ngoại tình với một người nổi tiếng đã kết hôn, Lý Tiểu Lộ. Và điều này vô tình trở thành một vết nhơ cho nhạc Rap/Hiphop tại Đại Lục (mặc dù đây là chuyện cá nhân của họ).

Sau khi vụ việc trên đã có chiều hướng diệu xuống chưa được bao lâu, truyền thông nhà nước bắt đầu dẫn đầu một cuộc thập tự chinh nhắm thẳng vào PG One, họ cho rằng ca từ trong nhạc của anh là suy đồi đạo đức. Liên đoàn ‘Thanh niên Cộng Sản’ cũng đã chỉ trích một trong những bài hát cũ của anh, “Christmas Eve”, vì trong bài nhạc có một vài line ngụ ý cổ súy sử dụng ma túy:

“White powder walking on the board”
Có thể hiểu (Bột trắng bước lên trên bàn)

Tiếp đến, một cơn bão đến từ các tổ chức chính phủ và giới truyền thông thông qua Weibo. Họ nói PG: “Anh ta không xứng đáng được lên sân khấu và nên bị loại”.
Không lâu sau đó, anh tỏ vẻ nhún nhường với dòng trạng thái:

"Tôi bị ảnh hưởng sâu sắc bởi âm nhạc của người Mỹ da đen trong những ngày đầu tiếp xúc với văn hóa Hip Hop, và có lẽ tôi chưa hiểu đúng về giá trị cốt lõi của thứ văn hóa này", chàng rapper chia sẻ trên tài khoản Weibo của mình. Anh còn viết thêm rằng: "Hip Hop nên nói về tình yêu"

Với vụ việc này, theo báo giới lẫn người hâm mộ cũng cho rằng đã gây áp lực tương đối với cộng đồng Hip Hop tại Trung Quốc
Chính phủ đã đưa ra “Những lưu ý”

• Đối với người nghe nhạc, lẫn các nhà tổ chức: “Không làm việc, hoặc nghe những người có giá trị đạo đức thấp
• Không làm việc với những người làm nhạc với ca từ dung tục với những sở thích thấp kém (ma túy vv…vv);
• Không làm việc với những người có suy nghĩ và phong cách thiếu tinh tế”

Sau khi khi những điều trên được lưu hành trên mạng, một người chiến thắng khác của ‘The Rap of China’, là GAI, đột nhiên bị ‘hất cẳng’ khỏi một chương trình thực tế mà anh đang tham gia, “I Am a Singer”.

Không lâu sau, một vài hình ảnh ghi lại cuộc trò chuyện của GAI cùng đội ngũ quản lý của mình đột nhiên bị leak ra ngoài, họ đề nghị anh nên bỏ cuộc vì “áp lực từ phía trên”. (trên là gì thì không rõ)
Tuy nhiên, người đại diện của GAI, Zhang Xiaotao, đã nói với BBC rằng chúng tôi sẽ không có phản hồi gì về lý do GAI bị loại, nhưng ông mập mờ và nói rằng: “Tôi chưa bao giờ nghe về bất kỳ lệnh cấm Hip Hop nào”

Tại một chương trình truyền hình khác, ‘Happy Camp’, đột nhiên nữ rapper VAVA đã bị đá khỏi tập mới nhất của họ (đây là nữ rapper nổi tiếng nhất từ The Rap of China). Không một thông cáo báo chí, hay một thông tin gì cho biết chính xác lý do cô bị loại ra khỏi ‘Happy Camp’

Siết chặt

Và đó là khi nhà nước ban hành các quy tắc nghiêm ngặt hơn về những gì công chúng có thể và không thể nhìn thấy.

Rất nhiều rapper, bao gồm cả GAI, người từng là một rapper theo phong cách “Gangsta Rap”. Anh thường xây dựng những hình ảnh: “bụi đời”, “bạo lực”, hay “phản Thanh phục Minh”, và “Thủy Hử” đi kèm với ca từ sắc sảo, thì giờ đây GAI đã thay đổi cách tiếp cận để có thể dễ dàng tham gia các chương trình truyền hình nhà nước chính thống.

Trong các cuộc phỏng vấn, GAI đã nói về “năng lượng tích cực” của âm nhạc, và “giá trị cốt lõi” của xã hội chủ nghĩa mà chính quyền Trung Quốc đề cao.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng không thể không nhắc đến một vụ xảy ra vào năm 2015, khi một nhóm nhạc rap tại Trung Quốc là Higher Brothers đã học được một bài học là “hãy thật cẩn thận khi chơi nhạc chính trị”

Mọi thứ bắt đầu từ con track “Anti-Uber”: “Tao không viết nhạc HipHop chính trị”. Melo đã rap: “Nhưng nếu bất kỳ gã chính trị gia nào cố gắng bịt miệng tao, tao sẽ chặt đầu và đặt nó dưới chân cái xác của họ…..”. Vâng! Ngay lập tức, ca khúc trên đã bị chặn bởi các nhà kiểm duyệt Trung Quốc, và Melo thành viên của nhóm đã bị mời đến để thẩm vấn tại Văn phòng Công an địa phương. Và dĩ nhiên kể từ đó, Higher Brothers đã “hiền hơn rất nhiều”, và nhờ vậy họ đã thu được thành công rộng rãi ở cả trong và ngoài nước, một phần nhờ vào chuyến lưu diễn Mỹ đầu tiên để quảng bá cho album “Journey To The West”. Cùng với nhiều nghệ sĩ Hip Hop đang lên của Trung Quốc, họ đã lấn sân sang cả sân khấu địa phương và toàn cầu – và phần lớn, tất cả đều tránh xa chính trị.

Phản hồi

Tuy nhiên, sau những thay đổi trên. Anh (GAI) đã nhận lại những bình luận trái chiều từ những người hâm mộ f1 (Theo BBC News) :

• “Tôi biết điều này sẽ xảy ra, chỉ là sớm hay muộn. Văn hóa hiphop không phù hợp với nơi đây, nơi **** (không tiện nói ra) là ‘giá trị cốt lõi’ “

• “Với một số rapper rác rưởi, ca từ chã đâu vào đâu thì được phát hàng ngày. Còn đây, tinh thần cốt lõi của hiphop mang ý nghĩa tích cực vừa xuất hiện và bây giờ nó đang bị cấm một cách khốn nạn. Đây không phải là hồi quy văn hóa sao?”

• “Họ chỉ thích nhìn vào những những mặt sáng mà không biết nhìn vào những mặt tối, những thứ ẩn chứa bên trong ca từ của họ… Cũng như có người chê ớt vì nó cay vậy”

Còn về PG One, đối mặt với áp lực to lớn, anh đã vội xóa tất cả các bài hát của mình trên mạng, và đổ lỗi cho việc mình bị ảnh hưởng từ “nhạc ngoại quốc”. Anh còn nói trên tài khoản Weibo của mình.: “Tôi sẽ bổ sung thêm năng lượng tích cực trong các tác phẩm âm nhạc của mình và phục vụ như một mô hình tốt hơn cho người hâm mộ của tôi”

Tuy nhiên, nhiều rapper đến từ Underground tỏ ra không đồng ý với cách PG One đổ lỗi cho ‘nhạc ngoại quốc’. Họ chỉ trích anh là một kẻ không trung thực.

MC Webber, một trong những underground rapper được kính trọng nhất tại Trung Quốc đã nói: “Hip Hop hiện tại không phải là Hip Hop thực sự. Những thứ phát ra từ The Rap of China là vớ vẩn”

Al Rocco, một rapper xuất thân từ Thượng Hải, người cũng tham gia The Rap of China, nói rằng anh ấy không lo lắng về tương lai của Hip Hop. Anh nói với BBC: “Chính phủ, họ chưa hiểu về thứ văn hóa này, nên họ sợ. Tại Thượng Hải, chúng tôi có một hệ thống tại đây, và nó đang phát triển”
Sau tuyên bố trên của Rocco, một show diễn của anh tại Trùng Khánh đột nhiên bất ngờ bị hủy bỏ

Một underground mc “ẩn danh” đã nói với BBC rằng: “Bầu trời sẽ không sụp đổ” hoàn toàn và nó sẽ tiếp tục phát triển. Chúng tôi vẫn hạnh phúc nếu không có ‘Rap of China’, chỉ với ít tiền hơn thôi”.