NFT, từ một loại tiền kỹ thuật số thông dụng, nay lại trở thành một ngôi chợ nghệ thuật trị giá hàng tỷ đô-la trong vòng chưa đầy một năm. Nhưng bất chấp những triển vọng về lợi nhuận có thể thay đổi cuộc sống, các nghệ sĩ vẫn tỏ ra cảnh giác khi tương tác với thị trường vẫn còn non trẻ này.
Với sự xác nhận từ những người nổi tiếng, sự chấp thuật của một thể chế và cả một số quy định của chính phủ sắp được ban hành ở các bang; vâng, đây quả là một năm đầy biến động đối với loại tiền tệ kỹ thuật số này. Nhưng không chỉ những tín đồ công nghệ hay những nhà đầu tư mạo hiểm mới là những người duy nhất kiếm được tiền từ nó. Phần lớn, nói riêng NFT, có rất nhiều các nghệ sĩ của mọi thể loại có thể tự xếp mình vào trong số những người có loại tài sản này để giao dịch, …
Ở giới nghệ sĩ, việc đưa các tác phẩm của họ lên blockchain và bán đấu giá chúng chính là một bước ngoặt lớn dành cho những người sáng tạo. “Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật tuyệt vời. Tôi nghĩ rằng với NFT, âm nhạc sẽ được cho phép tại đây”, nhà sản xuất kiêm nhạc sĩ, SassyBlack chia sẻ. Một trong số nhiều nghệ sĩ độc lập đang tham gia vào thị trường tiền điện tử với hy vọng khá lạc quan, Sassy mong muốn đây là nơi sẽ được mọi người hoan nghênh bởi các ca/nhạc sĩ, những người đã luôn bị săn đuổi bởi các công ty tàn nhẫn đứng đầu ngành công nghiệp này.
“Tôi đã chơi nhạc trước cả khi những nhà cấp dịch vụ kỹ thuật số này thực sự khởi động, trước cả Spotify và tất cả những thứ này xuất hiện”, Sassy nói trong một cuộc gọi Zoom với Latashá Alcindor. “Tôi đã được ký hợp đồng trước đó. Tôi đã đi du lịch khắp thế giới, nhưng tại một thời điểm, một sự kiện âm nhạc ở châu Âu đã tìm đến tôi với mức giá tương tự như ba năm trước. Tôi chỉ như thể, ‘điên mẹ nó rồi’. Tôi đã học nhạc. Tôi đã được ký nhiều hợp đồng. Tôi đã phát hành nhiều sản phẩm. Nhưng mọi người giờ vẫn nói, ‘Bạn có muốn xuất hiện với một trăm đô-la?’ Trong khi đó, tôi vào Metaverse, vào Web3, và mọi người nói, ‘Này, chúng tôi có thể giúp bạn’. Một sản phẩm eth thấp nhất là $2,600 chỉ trong 30 phút. Mọi người đến và đánh giá cao những gì tôi làm. Họ thậm chí sẽ không nghĩ đến việc mua tôi chỉ với một trăm đô-la”.
Với NFT, Sassy đã cân nhắc rất nhiều, thông qua blockchain, đây sẽ như một phương tiện có thể gây áp lực cho ngành công nghiệp này, nó khiến họ phải xem và đánh giá những người sáng tạo một cách nghiêm túc hơn, phù hợp hơn. “Tôi thực sự đang khiến ngành công nghiệp âm nhạc này phải suy nghĩ khác đi. Grammy có NFT . Macy’s có NFT . Snoop có NFT. Tất cả đang thay đổi cách nghĩ về vấn đề này, chỉ vì mọi thứ đang buộc họ phải làm như vậy”
Ngoài Sassy, bên cạnh đó chúng ta còn có Alcindor, người đã tạo ra video âm nhạc NFT đầu tiên và cô cũng là một trong những nữ rapper đầu tiên trên blockchain. Vừa là một nhà sáng tạo, vừa là trưởng ban lập trình tại ZORA, một thị trường online với giao thức nguồn mở để tạo ra NFT; tại đây cô ấy hy vọng sẽ có thể mở rộng thị trường đầy tiềm năng này bằng sự ủng hộ của mọi người, Alcindor nói: “Tôi đang cố gắng hết sức để các nghệ sĩ tham gia có được sự liên kết tốt nhất giữa tinh thần và sức sáng tạo của họ, mọi người nên hiểu được rằng, đây thực sự chính là chìa khóa cho sự phát triển, cho khả năng của mỗi nhà sáng tạo”
Trong khi Sassy và Alcindor luôn tin tưởng vào NFT như một công cụ cần thiết cho việc nâng cao vị thế nghệ thuật, thì một số nhạc sĩ vẫn chưa sẵn sàng để đón nhận hình dạng mới của thị trường nghệ thuật kỹ thuật số này. “Thành thật mà nói này, anh bạn. Tôi không thấy điều gì tốt về nó cả”, Keenyn Omari, một nhà sản xuất tài ba với hơn 100 con beat trên trang Bandcamp của mình chia sẻ. Giống như Sassy và Alcindor, Omari có thể dễ dàng xác định việc ngành công nghiệp âm nhạc không hỗ trợ các nghệ sĩ độc lập đã khiến NFT trở thành một giải pháp thay thế đặc biệt hấp dẫn cho các kênh phân phối chính thống như Spotify, TIDAL và Apple Music. Tuy nhiên, anh đã có thể cảm nhận được nỗi đau của sự tuyệt vọng khi các nghệ sĩ chưa tên tuổi phải cố gắng bằng mọi cách để mọi người biết đến mình, và tất cả những điều này một phần đã hướng vài người trong số họ tìm đến thứ mô hình buôn bán tư bản thuần túy nhất. “Mọi người mua tác phẩm của bạn bởi vì họ có thể giao dịch bằng các tác phẩm của bạn giống như cách bạn có thể giao dịch Dogecoin hoặc Bitcoin hoặc bất kỳ loại tiền điện tử nào”, Omari chia sẻ
Nhà sản xuất tiếp tục nói thêm về các chi phí xung quanh để tạo nên một tác phẩm nghệ thuật trên blockchain – thứ có thể tạo ra một rào cản khác đối với các nghệ sĩ. “Đã có lúc tôi muốn sản xuất một bài nhạc với NFT, nhưng phí làm ra nó thật điên rồ. Và nhiều lúc tôi không thể trả nó”,Omari nói. “Vì vậy, chỉ những người thực sự có tiền mới có thể làm điều đó”. Đối với Omari, thị trường này như hội chứng FOMO ở người vậy. Nó chỉ đang ngụy trang như một sự thay đổi, cũng như vậy, nó buộc các nghệ sĩ phải làm việc với những người trung gian mới. “Nếu các nghệ sĩ và nhạc sĩ muốn tự do, chủ quyền và độc lập, đồng thời có thể kiếm tiền và thành công, chúng ta phải tránh xa tất cả những nền tảng này”, nhà sản xuất cho biết, lưu ý rằng ngay cả một công ty thân thiện với indie như Bandcamp cũng chỉ cung cấp cho các nghệ sĩ mọi thứ tốt nhất chỉ một ngày duy nhất của mỗi tháng.
Còn với Bryndon Cook, nhà sản xuất, ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Mỹ này cũng tỏ ra hoài nghi về NFT. “Ở chổ của tôi, tôi chẳng biết có ai kiếm tiền từ NFT cả. Tôi không biết bất kỳ ai, thậm chí chỉ là những người hiểu chúng, biết đến chúng, thành thật mà nói luôn đấy”, Bryndon Cook chia sẻ. Đối với anh, NFT mang một điểm tương đồng với rất nhiều đổi mới công nghệ trong 20 năm qua, hứa hẹn những vận may và điều này đôi khi có thể vượt quá khả năng hiểu biết của chúng ta, dù chỉ là trong gang tấc: “Giống như bạn đang nói với tôi đó là một chiếc bè cứu sinh, nhưng tôi có thể thấy rằng nó có nhiều lỗ hổng trên đó. Còn trong khi ở con tàu Titanic xưa cũ này, nó va phải một tảng băng trôi, nhiều người sẽ có thể bỏ mạng và các bạn thì cố với lấy một chiếc bè đầy lỗ hổng?” Cook nói một cách chậm rãi.
Mặc dù nhà sản xuất, ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Mỹ cũng tỏ ra đồng cảm với các nghệ sĩ rằng đây có thể đảm bảo cho mọi quyền hạn của họ, nhưng nó cũng có thể trở thành tác nhân gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng âm nhạc. “Dân chủ hóa âm nhạc là một điều tuyệt vời, nhưng nó cũng là một ảo tưởng khá là đen tối theo một nghĩa nào đó. Nó sẽ tạo ra sự tầm thường trong nghệ thuật, bởi lẽ ai cũng có thể làm được …”, Cook trầm ngâm, giải quyết vấn đề quá dễ tiếp cận trong việc sáng tạo, “nó thực sự chỉ là vấn đề về tiền bạc”
Bên cạnh đó, chúng ta cần lưu ý rằng đã có một số ít nghệ sĩ đã mạo hiểm để tìm ra những giải pháp thay thế mới cho việc phân phối truyền thống – như Ye (Kanye West) với ‘Donda 2’. Nhưng với Ye là một ngôi sao lớn của thập kỷ, anh ta có đủ khả năng có thể chịu được những rủi ro, và gánh vác những trách nhiệm từ con máy mà anh tự phát hành. Nhưng đó cũng chỉ là con số rất ít trong thời điểm hiện tại. Lúc này, ngay bây giờ đây hầu hết mọi người, các nghệ sĩ vẫn đang theo dõi và xem rằng liệu đây có phải là một giải pháp đang trong giai đoạn thử nghiệm, để rồi sẽ phát triển hơn sau này hay không
