Tôi bắt đầu series “Hiphophet” này với mục đích chia sẻ thêm về nhạc rap/nghệ thuật MC của văn hóa Hip Hop, không chỉ cho cộng đồng người yêu Hip Hop, mà cho tất cả mọi người. Tôi sẽ đưa ra giải thích, thêm góc nhìn, cảm nhận/ý kiến cá nhân, thông tin lịch sử để chia sẻ; câu hỏi để tìm thêm ý kiến, đóng góp của các bạn.
- Chữ “Vietnam” trong nhạc rap
Với 1 số bạn không nghe nhạc Hip Hop nhiều, sẽ cảm thấy khá ngạc nhiên khi tại sao 1 rapper ở Mỹ lại cho chữ Vietnam vào trong câu rap của mình? Ai nghe nhiều hơn có thể thấy chữ Vietnam xuất hiện thường xuyên hơn và có thể hiểu được chữ Vietnam mang những ý nghĩa gì trong nhạc rap.
- “Vietnam” – nơi nguy hiểm
Năm 1993, nhóm hội Wu-Tang Clan (WTC) đã cho ra mắt album huyền thoại “Enter the Wu-Tang: 36 Chambers”, họ hát:
“Good morning Vietnam / Yeah… Good morning…”
Wu-Tang Clan – Wu-Tang: 7th Chamber, 1993
Với 1 giọng ngái ngủ, WTC chào thành phố của họ – Staten Island ở NY – và ví thành phố của họ như Vietnam. Vậy vì sao họ lại ví thành phố họ đang sống như Việt Nam???
Staten Island được coi như 1 trong những nơi nguy hiểm bậc nhất ở New York City, với tỉ lệ tội phạm rất lớn ở những năm 80s, đầu 90s. WTC tự hào rằng nơi họ đến cực kì nguy hiểm, vào dễ khó ra, có thể chết bất cứ lúc nào, và nhạc rap của họ phơi bày tố chất tội phạm, cảm giác nguy hiểm như chiến tranh ở Vietnam vậy, do vậy các rapper khác hãy dè chừng. Đây là một trong những lý do mà làm album này của Wu-Tang được kiến tạo trở thành 1 nền tảng thể loại Hardcore Hip Hop.
- “Vietnam” – sự công phá, hủy diêt
Trước đó tới 6 năm, vào 1988, Rakim thuôc bộ đôi Eric & Rakim, phát hành sophomore album lừng lẫy của họ, “Follow the Leader”, ngay những câu đầu tiên của album được coi là 1 nấc thang mới của hiphop, Rakim hát:
“I get iller than ‘Nam, I kill and bomb”
Folow the Leader – Follow the Leader, 1988
Ở đây, Rakim so sánh kĩ thuật rap của mình kinh khủng hơn cả sự công phá của những trận bom được rải tại Vietnam, đối thủ gặp Rakim chỉ có thể bỏ mạng. Trong nhạc rap, nghệ thuật khoe mẽ (braggadocio rap) về khả năng cầm mic là một trong những chủ đề được yêu thích nhất và chiếm phần lớn trong nhạc Hip Hop.
- “Viet Shawty” – một e gái Vietnam quyến rũ
Tua tới hơn 1 thập kỉ sau, vào năm 2000, khi Outkast đã là 1 huyền thoại với 3 album đặt nền móng cho “the Dirty South” trên bản đồ Hiphop, album thứ 4 của Outkast – “Stankonia”, họ hát:
“Me on my way to Saturn wit’ a bomb / Nam-Viet, Viet or Saudi shawty…”
Nếu là 1 fan của Outkast, chắc hẳn bạn sẽ không bất ngờ với sự quyến rũ, hấp dẫn phụ nữ của Andre Benjamin “3000”, và khi chọn 1 cô em đẹp để đi chơi cùng (ở đây: ổng lên sao Mộc chơi), thì Andre sẽ chọn 1 là em gái Vietnam, hoặc 1 em gái Ả Rập Saudi. Tôi nể phục cái “taste” gái của ông 3000 này (đúng là không thể 2999 và không thể 3001 được). Và cũng tương tự, cái “hot” của cô em Việt hay Ả Rập này cũng phải bom tấn như “bom rãi ở Vietnam”
- “Vietnam” – một nơi để rapper vinh danh
Năm 2019, Nas đã tung ra album “The Lost Tape 2”, trong bài Queens Wolf, Nas kể 1 câu chuyện (có thể là giả tưởng) là Nas đi thanh toán băng nhóm, khi ông tỉnh dậy sau cuộc bắn giết, bạn ông kể lại rằng ông đã nã súng sáng cả 1 bầu trời như ở Vietnam, và sau đó ông bày tỏ sự tôn trọng cho Vietnam (câu sau này nghĩa kép – double entendre) :
“Then my man called, said what I did / The goons were talking ‘bout it / Singing me praises, I lit the corners up / It sounded like Vietnam, screaming out to Vietnam the loudest”
Nếu nghe kĩ các bạn sẽ thấy Nas phát âm rất rõ là VIỆT NAM chứ không phải Viếtnam kiểu Tây, tôi cảm thấy đây thực sự là 1 câu shout-out đúng nghĩa.The Lost Tapes II
- Kết
Không chỉ khi Hip Hop thời kì ban đầu, vàng son hay thời kì hiện đại, ở 1 nơi nửa bán cầu xa cách, cộng đồng Hip Hop ở nơi nó sinh ra, 2 chữ Việt Nam thực sự phổ biến. Còn rất nhiều ví dụ khác mà tôi không thể liệt kê hết được, đây là 1 số tiêu biểu tôi chọn lọc 1 cách ngẫu nhiên.
Hoàng Khôi
