Khoa học viễn tưởng và Hip-Hop có lẽ là hai trường phái, thể loại khi mà chúng ta bên ngoài nhìn vào thì chúng chẳng có gì ăn nhập với nhau cả. Với Hip-Hop, nền văn hoá được sinh ra từ các con phố của thế giới thực như New York, thứ được hình thành dựa trên những căng thẳng về những tệ nạn, bạo lực và sắc tộc; còn về khoa học viễn tưởng, nó đóng vai trò như một lối thoát khỏi thế giới này, với các vũ trụ hư cấu từ tương lai.
Tuy nhiên, vẫn có một vài minh chứng cho việc hai thể loại này có thể tồn tại, đến gần với nhau hơn – và đó là Deltron 3030. Một dự án cùng tên của bộ ba Del the Funkee Homosapien, Dan the Automator và Kid Koala, album “Deltron 3030” là một câu chuyện hư ảo diễn ra ở tương lai xa xôi của năm 3030, nơi mà nhạc rap là thứ được cho là phạm pháp, một thứ hoàn toàn nằm ngoài vòng pháp luật. Chính từ tương lai ảm đạm này, chúng ta sẽ chứng kiến một sự trỗi dậy đầy mạnh mẽ từ vị anh hùng Deltron Zero cùng anh bạn Automator, những người đã sử dụng vần điệu của mình như lưỡi gươm sắc bén để chống lại cái hệ thống áp bức mà họ đang mắc kẹt.
Có thể Deltron 3030 là một câu chuyện đang diễn ra cách chúng ta cả một thiên niên kỷ trong tương lai, nhưng có vẻ như theo nhiều cách, nó lại cực kỳ gắn liền với thực tại này. Bằng cách kể những câu chuyện hư cấu như này, Deltron đã tạo ra một trong những dự án kinh điển nhất của Hip-Hop với những góc nhìn xã hội sắc sảo về một tương lai có thể đến sớm hơn dự kiến.
Mở đầu cho cả dự án này là “State Of The Nation”, một đoạn intro được thể hiện bởi nam ca sĩ người Anh, Damon Albarn, thành viên của ban nhạc Gorillaz. Ở bài phát biểu ngắn của mình, Damon đã tự vẽ mình vào vai một nhân viên ngân hàng và nêu rõ tất cả những vấn đề của thế giới tương lai đầy u ám này. Từ những công ty, tập đoàn đầy quyền lực thứ sẽ bóp nghẹt mọi thứ từ đây; bên cạnh đó, phần giới thiệu này cũng gợi cho chúng ta ít nhiều thấy được chính là sự trở lại của thế giới ngầm.
Tiếp đến là track “3030”. Như ở phần intro đã nói phía trên, nhân loại được xây dựng dựa trên sự cân bằng, vì vậy với những bất công này, những kẻ nổi loạn sẽ nổi dậy để giành lại quyền kiểm soát. Và kẻ nổi loạn trong câu chuyện của Deltron 3030c là Deltron Zero, và ca khúc này sẽ là phần giới thiệu của anh ta. Bài hát được bắt đầu bằng một đoạn lịch sử ngắn, với hình ảnh các phi hành gia vũ trụ đã tiến hơn một bước rất xa trong tương lai, nơi Apollo 9 đã hạ cánh trên sao Hỏa – điều này phần nào cũng giúp cho chúng ta cảm nhận được về thế giới này. Tiếp đến Del giới thiệu bản thân trong verse đầu tiên, anh nói rằng mình chính là vị anh hùng Deltron Zero, người đã trỗi dậy để chống lại cái hệ thống cầm quyền bất công này.
Anh bảo rằng, rap là một hình thức nghệ thuật đã bị thất truyền, nó bị chính phủ ghét bỏ vì nó là thứ được dùng để truyền bá những thông điệp tiêu cực về chính phủ. Nhưng với viễn cảnh mà Del thấy mỗi ngày cùng sự ham thích đến tột cùng, bất tuân là điều anh đã chọn. Từ đó anh kết hợp tài năng của mình với nhà sản xuất Dan the Automator. Del với Dan cùng nhau lên kế hoạch chống lại thế giới này bằng ca từ của mình. Ở đây, những năm 3030, âm nhạc thực sự đã bị thay thế bằng những thứ rác rưởi vô nghĩa, và Del muốn thay đổi điều khốn nạn này bằng cách sử dụng Hip-Hop, một loại hình nghệ thuật chứa đầy những thông điệp sâu sắc mang nặng ý kiến cá nhân. Nhưng chính vì vậy mà Del bị bắt, và đó là nơi anh ta bắt đầu cho verse thứ hai của mình. Del tự đóng khung mình như đang bị mắc kẹt trong phòng giam, nhưng hơn hết anh đã sử dụng câu từ rất thông minh để tóm tắt lý do khiến anh ta bị bắt:
“For the pure verbal, they said my sentence was equivalent to muder”
(Vì những lời nói thẳng thắn của tao mà họ nói rằng những điều này là giết người)
Ở câu này, một là để nhấn mạnh cho chúng ta biết khoảng thời gian ngồi tù của Del là cùng một khoảng thời gian với một kẻ sát nhân, và cũng là một cách cho thấy khi anh ta nói ra sự thật thì giới cầm quyền lại nhìn nhận đây như hành vi giết người.
Tuy nhiên, Del không hề để điều này kìm hãm bản thân, anh ta sử dụng thời gian trong tù để lắng nghe những bất công, cho đến khi anh được giải thoát từ sự trợ giúp bên ngoài. Kể từ thời điểm này, anh chính là kẻ thù của chính phủ, Del đã cùng người bạn đồng hành của mình là Dan thắp sáng ngọn đuốc này khi lan truyền những thông điệp của họ về Hip-Hop. Sau một thời gian dài hoạt động, Del đã thành lập một nhóm những kẻ nổi loạn, thứ có thể tạo thêm sức mạnh, cũng như mở rộng thông điệp của họ lan ra khắp thế giới.
Với track “The Fantabulous Rap Extravaganza”, vị anh hùng của thế giới mới quyết định tham gia vào một trận battle rap để truyền cảm hứng cho mọi người bằng giai điệu cũng như các kỹ năng mà anh ấy đã rèn giũa bao năm; và bài này cũng là thứ công cụ để Del tạo sự liên kết hơn nữa cho cả dự án, với ca khúc tiếp theo là “Thing You Can Do”, bài nhạc được sample từ “What Can the Matter Be?” của nhóm The Poppy Family. Cũng là trận battle trên, nhưng lần này anh tập trung hơn vào việc truyền thông và chính phủ đã bóp méo mọi thứ như thế nào; cũng như việc họ ngăn cấm người dân không được rap hoặc nói ra những suy nghĩ của mình. Một điều khiến cho thế giới năm 3030 này lại cực kỳ liên quan đến thế giới hiện tại, với một hệ thống đại diện cho chính phủ luôn cố bịt miệng mọi người.
Trận đấu ca từ tiếp tục với việc Del khoe khoang về trải nghiệm của những lần đối đầu với chính phủ, chẳng hạn như cách anh ấy nói về lần vượt ngục thành công trước kia, hay cách anh ấy ẩn náu để tề tựu những gã nổi loạn này lại. Del xúc phạm đối phương và từ chối mọi lời khuyên, thứ ít nhiều cho ta thấy được suy nghĩ cứng cựa của một người đàn ông đã từ bỏ cuộc sống an yên này. Không chỉ vậy, cuối verse đầu tiên của mình, anh còn ví mình giống như nhân vật Optimus Prime đang chiến đấu chống lại Decepticons; và Decepticons đây cũng được xem là “lừa dối”, còn Optimus trong tiếng Latinh thình có nghĩa là “tốt nhất”, nó cũng có thể được hiểu là Del đang chiến đấu chống lại sự lừa dối của thế giới này để có kết quả tốt đẹp nhất.
“Positive Contact”, bản nhạc này sẽ là thứ vẽ một bức tranh về cuộc tấn công đầu tiên của Deltron nhắm vào căn cứ địch là Mercury. Del mở đầu ca khúc bằng một đoạn giới thiệu ngắn nhắm vào giới cầm quyền, anh ta nói về những tư tưởng tự do của mình sẽ khiến tất cả phải há hốc mồm. Del phát biểu đầy hùng hồn, “start the adventure …” (bắt đầu cuộc phiêu lưu thôi nào), ở nhiệm vụ đầu tiên của mình anh phải tìm ra vị trí đầu não để lập kế hoạch tấn công, và dĩ nhiên anh ta cũng tìm thấy vị trí mà mình sẽ đánh vào, Del kết thúc verse bằng cách đến trước cửa nhà kẻ thù. Anh bắt đầu cuộc chiến trong verse hai, với việc khoe mẽ rằng mình đã được trang bị đến tận răng với sức mạnh của ca từ, thậm chí anh còn nói mình sẽ đạt được mục tiêu cao nhất trong việc phá hủy tiền đồn của kẻ địch. Del kết thúc ca khúc với verse thứ ba và câu cuối cùng anh nói rằng mình đang trên đà phát triển kỹ năng lẫn nhân lực, trong khi cái hệ thống chính phủ thối nát này thì đang tụt dốc.
Sau cuộc tấn công phủ đầu của mình vào Mercury trong “Positive Contact”, track tiếp theo là “St Catherine St”, toán quân nổi dậy của Del quyết định xây dựng một vương quốc tự trị cho cộng đồng của mình. Tại đây anh cũng nhắc đến việc sẽ phát tán một loại virus khiến cho những thiết bị điện tử của chính phủ ngừng hoạt động. Ở bài kế, “Time Keeps on Slipping”, thì ý tưởng này vẫn được tiếp tục
Cho đến “Virus”, ca khúc bắt đầu với lời tường thuật của một quan chức cầm quyền không rõ danh tính, gã đưa ra chỉ thị với người dân rằng các biện pháp kiểm soát sẽ phải được áp đặt khi đối mặt với virus này của Del, và điều này đã khiến thế giới rơi vào hỗn loạn. Del mở đầu bằng một đoạn điệp khúc, nơi anh ta vạch ra kế hoạch để đưa loại virus này vào hệ thống thông tin, tình báo, máy tính của chính phủ – anh cũng đưa ra lời giải thích cho người nghe vì phía chính phủ đã phủi tay từ chối những kêu gọi mưu cầu hoà bình và tự do của những người như anh, chính vì thế vị anh hùng của chúng ta quyết định sẽ đẩy họ vào tình trạng vô chính phủ. Trong verse đầu tiên của mình, anh chia sẻ về nguồn gốc của loại virus này, đó là khi vị anh hùng của chúng ta ngồi máy tính vào một đêm nọ;chợt anh đã quyết định tạo ra thứ gì đó có thể gây bất lợi cho phía chính phủ mà ngay cả những bộ óc sáng đỉnh nhất của họ cũng không thể ngăn chặn được.
Thông qua một đoạn dạo đầu ngắn, quay sang, Del cho thấy một âm mưu ngăn chặn virus của anh ta bằng robot – từ phía nhà cầm quyền, khi anh đang nhanh chóng cố gắng thực hiện kế hoạch của mình. Đến khi kết thúc verse hai, chính phủ dần trở nên mệt mỏi với những cuộc tấn công của Del, và giờ đây họ quyết tâm sẽ có những hành động triệt để với Del, bằng một thứ sức mạnh nào đó
“Upgrade (A Baymar College Course)”, ca khúc xuất hiện sau những hậu quả mà anh đã gây ra với chính phủ, và tại đây, một trường đại học tên là Baymar College cũng bị Del chiếm hữu tạm thời. Anh đã đưa ra những thông điệp với những sinh viên trẻ tại đây: “Upgrade your grey matter, cause one day it may matter” (Hãy tự nâng cao chất xám của mấy đứa đi, vì một ngày nào đó nó sẽ cực kỳ quan trọng đấy). Với mấy câu này, Deltron Zero đơn giản là mong muốn lớp trẻ sau này có thể trở nên thông minh hơn, tự do hơn, cũng như đề cao chủ nghĩa cá nhân hơn.
Del khuyến khích việc tự khám phá, kể về những áp bức đang diễn ra trên thế giới và cũng chia sẻ về việc anh ta là một kẻ bất tuân các quy tắc đã được đặt ra bởi chính phủ. Ở đây, cách anh diễn giải như kiểu là một giảng viên, anh dạy họ về chí tự do và nói ra những điều mà con người hiện giờ còn thiếu. Del chỉ rõ ra những bài học được viết nên bởi chính phủ là chỉ khiến cho con người ta trở thành cổ máy được lập trình, những phù hợp với nó thì chỉ có sọt rác. Anh tiết lộ nhiều sự thật đen tối đằng sau chính phủ, giải thoát tất cả những người chịu lắng nghe anh khỏi cái nhà tù chết tiệt này.
Tuy nhiên vẫn có những cá nhân từ chối Del, như ở “New Coke”, ca khúc kể về một con người có vẻ bi quan đã từ chối sự thay đổi. Người này không muốn thay đổi, mà chỉ đơn giản họ muốn an phận với những vấn đề của mình để tránh những rắc rối có thể xảy ra. Đây là kiểu người mà Del không thích, những người không chấp nhận sự thay đổi và ủng hộ những ý tưởng cấp tiến của anh ấy.
Đến “Madness”, track đóng vai trò trung tâm cho cả dự án, nó cho thấy Del đã đạt được nhiều thứ trong mục tiêu tạo ra một nhóm những MC nổi loạn để chống lại thế giới; tuy nhiên, anh nhưng vẫn chưa chiến thắng cuộc chiến của bản thân mình. Del bắt đầu ca khúc bằng cách vạch ra những tiến bộ mà anh ấy đã đạt được, nói rằng vào năm 3030 mọi người đều muốn trở thành một MC như anh. Del đã truyền cảm hứng cho quần chúng bằng ca từ của mình và bây giờ mọi người đều muốn đứng lên chống lại giới cầm quyền giống như anh ấy, anh ấy tin rằng rap có thể là một thứ gì đó thực sự siêu việt, và anh coi mình là người dẫn đầu cho phong trào này.
Ở verse thứ hai, Del đột nhiên ngã về cuộc sống cá nhân mình, anh nói rằng; là một người da đen, anh luôn phải chịu những áp lực cực độ, chính vì thế ít nhiều nó cũng ảnh hưởng đến sự nổi loạn bên trong tâm hồn của anh. Del tấn công tất cả những người theo dõi mình, nói với họ rằng ‘tao bất chấp những thách thức hiện tại’, anh hy vọng trong mội nổi thất vọng về một tương lai tươi sáng hơn, anh mong chủ nghĩa giai cấp, phân biệt chủng tộc và sự kiểm soát của chính phủ sẽ được xoá bỏ. Đến verse ba, Del bắt đầu bằng một sự liên quan với track “New Coke” trước đó, nơi một người đàn ông muốn rời đi để thoát khỏi các vấn đề của thế giới này. Nhưng bất chấp thực tế đáng buồn này, tình yêu dành cho âm nhạc và cuộc sống đã thúc đẩy người đàn ông này tiếp tục chiến đấu và truyền hy vọng rằng một tương lai tươi sáng hơn có thể có. Trong khi hai câu đầu hướng đến những người theo đuổi Del, thì câu cuối lại hướng đến những người từ chối Del – rất tuyệt vời đúng không?
Trong một cuộc sống tự do về tư duy, ý niệm – thì việc xuất hiện những tư tưởng đối lập thì đó chắc chắn là điều hiển nhiên. Như “Meet Cleofis Randolph The Patriarch”, đây là một ví dụ về nhân vật Cleofis, một trong những người từng sát cánh cùng Del, một MC đồng nghiệp với những bài nhạc vui nhộn đề cập đến nhiều ý tưởng độc đáo về một tương lai cho thế giới của Del. Những MC tài năng này xuất phát từ cái thế giới tự do mới mà Del xây dựng có thể đang đứng về phía anh ấy bây giờ, nhưng trong tương lai họ sẽ bắt đầu ly khai và cuối cùng một số sẽ trở thành kẻ thù của anh
Vâng! Tất cả ở đây, trong bài viết này vẫn chưa phải là tất cả đối với một dự án kinh điển xuất phát từ giới underground. Cuộc chiến của vị anh hùng Deltron Zero vẫn sẽ tiếp tục, mặc dù chiến thắng có lẽ đã về tay phía quân nổi dậy; và ở “Assmann 640 Speaks”, album kết thúc với một đoạn ghi âm được phát từ con máy Assmann 640, một thiết bị ghi âm cổ của Đức Quốc Xã. Thông điệp được trình bày cũng giống như ở phần intro của album, thứ thực sự chứng minh rằng xung đột giữa phía nhà cầm quyền và những kẻ nổi loạn sẽ không bao giờ có hồi kết. Trong suốt thời gian qua, những kẻ nổi loạn này đã cố chống lại chính phủ chỉ để chỉ ra những lỗ hổng của nó, nhưng việc thay đổi được cả một bộ máy chính phủ thì sẽ là cả một vấn đề, và như Deltron 3030 đã chỉ ra, dù là 1930, 2030 hay 3030 thì xung đột cũng vẫn sẽ tiếp diễn – dù theo cách này hay cách khác.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể hy vọng về một khoảng thời gian, có thể là ngắn ngủi, nhưng đủ để ta sống hết mình – không hối tiếc, như một kẻ nổi loạn thực sự, giống như Del
Nghe toàn bộ album tại đây:
